مقدمه:
این دستورات، راهنمای کلی برگرفته از قوانین انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی(یاتا) در مورد تصمیم گیری برای مسافرین هوایی بیمار است و بسته به نظر پزشک هوایی و معتمد شرکت در موارد خاص تصمیم گیری میشود.
بطور كلي بيماراني كه اقدام به مسافرت هوایی مي نمایند به دو دسته تقسيم مي شوند :
گروه اول :
افرادی كه بيماری آنان خللي به مسافرت هوایي ایشان وارد نمي آورد و برای زیارت، سياحت و .... اقدام به سفر هوایي مي نمایند. بيشتر بيماران در این گرو ه قرار گرفته و معمولا مشکلي از جهت پرواز برایشان ایجاد نمي شود .
گروه دوم :
افرادی كه بيماری، علت اصلي سفرشان بوده و جهت درمان با اخذ مشاوره تخصصي و ... اقدام به سفر مي نمایند. این افراد معمولا" قاد ر به مراقبت از خود در طول پرواز نبوده و نيا ز به همرا ه دارند و همچنين شرایط پرواز مي تواند اثرات سوئي در روند بيماری و وضعيت ایشان ایجاد نماید .
به طور کلی کلیه بیمارانی که در شرایط حاد و بی ثباتی قرار دارند ملزم به اخذ مجوز پزشکی جهت انجام مسافرت هوایی خود می باشند .
مراحل صدور مجوز پزشکی پرواز :
1 .مسافران بيمار بایستي قبل از اخذ بليط، دفاتر فروش را در جریان بيماری خود قرار داده و با اخذ فرم مجوز پزشکي
نسبت به تکميل آن توسط مركز پزشکي و هوائي اقدام نمایند.
2 .كاركنان خدمات فرودگاهي را در جریان شرایط ویژه خود قرار دهند تا در مبدا و مقصد نسبت به انتقال وخروج ایشان از هواپيما خدمات لازم را ارائه نمایند .
3 . درصورتيکه چند مسير پروازی به صورت ترانزیت دارند ضروری است كه در فرم پزشکي قيد شود و فرم های پزشکي توسط پزشك معالج و مركز پزشکي و طب هوایي شركت هواپيمایي از مبدا حركت جهت ارائه به خدمات ویژه و سرمهماندار پرواز تکميل شود .
4 .مدت اعتبار تایيدیه مركز پزشکي و طب هوایي در پروازهای داخلي و خارجي از زمان صدور 72 ساعت مي باشد .
به طور کلی اخذ مجوز پزشکی جهت پرواز برای افرادی که دارای مشکلات ذیل می باشند الزامی است :
1 .افراد مبتلا به هر نوع بيماری عفوني و مسری
2 .افرادی كه شرایط فيزیکي یا رفتاری آنان ممکن است به گونه ای باشد كه سبب آزار سایر مسافرین شود .
3 .بيماراني كه نوع بيماری آنان ممکن است سبب اخلال در ایمني پرواز یا تاخير در پرواز گردد .
4 .بيماراني كه به تنهایي قادر به مراقبت از خود نبوده و در طول پرواز نياز به همراه دارند .
5 .بيماراني كه شرایط پزشکي آنان به گونه ای است كه ممکن است شرایط پروازی سبب تشدید یا وخامت وضعيت باليني ایشان گردد .
مسافران بیماری که نیاز به اخذ مجوز پزشکی ندارند :
1 .جانبازان عزیز و معلوليني كه نيازمند خدمات پزشکي خاص نيستند .
2 . افرادی كه تحت اعمال جراحي ناباروری قرار گرفته اند پس از گذشت 24 ساعت از عمل .
3 .اعمال جراحي سطحي مرتبط با پوست و مو. (جراحي بيني شامل آن نمي شود (
4 .اعمال جراحي اصلاح دید در مسافران كمتر از 40 سال. (جراحي ليزری قرنيه (
5 . موارد آتل گيری و گچ گيری اندام فوقاني (بازو و ساعد) و زیر زانو(پا و ساق پا) پس از 24 ساعت در
پروازهای داخلي و 48 ساعت پس ا ز گچ گيری در پروازهای خارجي به شرط نداشتن خونریزی .
6 .جراحي بيني بدون انسداد مجاری تنفسي و پانسمان داخلي بيني بدون خونریزی .
7 . مسافران دارای سوند ادراری كه هيچگونه اعمال جراحي شکمي در دو هفته اخير نداشته اند.
8 .افراد زیر 60 سال كه دارای ضایعه نخاعي هستند اما نيازمند برانکارد و اكسيژن نيستند و قادر به استفاده
از كمربند صندلي مي باشند .
9 .سوختگي های سطحي كه ظاهر و بوی نامناسبي نداشته باشند .
10 .هرگونه عمل جراحي كه دو هفته از آن گذشته باشد و فرد دارای حال عمومي مناسب بوده و بتواند روی
صندلي بنشيند و كمربند صندلي خود را ببندد.
11. بارداری
- بارداری اول :
1 .پروازهای كمتر از 2 ساعت: تا انتهای هفته 32 بارداری نياز به مجوز ندارد .
2 .پروازهای بيش از 2 ساعت: تا انتهای هفته 28 بارداری نياز به مجوز ندارد .
نکته: در هر دو مورد مذكور ارائه مدرک پزشکي معتبر كه ممهور به مهر نظام پزشکي پزشك متخصص زنان و زایمان
باشد الزامي است .
- بارداری دوم به بعد :
تا انتهای هفته 28 بارداری نياز به مجوز ندارد. (ارائه مدرک پزشکي معتبر كه ممهور به مهر نظام پزشکي پزشك
متخصص زنان و زایمان باشد الزامي است( .
✓ پس ا ز گذشت یك هفته از زایمان پرواز منعي ندارد .
✓ نوزادان طبيعي پس از هفته اول تولد به شرط نداشتن عارضه پزشکي مي توانند پرواز كنند .
موارد ممنوعیت پرواز :
1 .مسافراني كه به دليل وخامت بيماری احتمال فوت آنها در پرواز وجود دارد .
2 . مسافریني كه به دليل نوع بيماری وضعيت ناخوشایندی را برای سایر مسافران ایجاد مي نمایند.
3 .بيماراني كه احتمال وخامت حال ایشان در پرواز و فرود اضطراری هواپيما مي رود .
4 . بيماران رواني كه غير قابل كنترل بوده و احتمال به مخاطره انداختن امنيت هواپيما و سایر مسافران
توسط ایشان مي رود .
5 .مبتلایان به بيماری های عفوني كه خطر سرایت بيماری ایشان به سایر مسافران وجود دارد.
6 . بارداری اول و تك قلو تا پایان هفته 36 با مجوز پزشك متخصص زنان و زایمان. بارداری دوم به بعد و دو قلو و بيشتر تا پایان هفته 32 با مجوز پزشك متخصص زنان و زایمان.
7 .نوزادان زیر یك هفته از زمان تولد .
8 .مسافریني كه قادر به استفاده از صندلي استاندارد هواپيما در هيچيك از حالات آن نمي باشند .
هر چند مي بایست در هر مورد فرد بيمار با توجه به شرایط جسماني و وضعيت فعلي وی تصميم گيری شود ليکن جداول زماني پيوست توصيه اتحادیه بين المللي خطوط هواپيمایي بوده و ميتوان ا ز آن به عنوا ن یک راهنما و نه
دستورالعمل بهره جست.
بیماری های قلبی – عروقی
مقدمه:
این دستورات، راهنمای کلی برگرفته از قوانین انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی(یاتا) در مورد تصمیم گیری برای مسافرین هوایی بیمار است و بسته به نظر پزشک هوایی و معتمد شرکت در موارد خاص تصمیم گیری میشود.
بطور كلي بيماراني كه اقدام به مسافرت هوایی مي نمایند به دو دسته تقسيم مي شوند :
گروه اول :
افرادی كه بيماری آنان خللي به مسافرت هوایي ایشان وارد نمي آورد و برای زیارت، سياحت و .... اقدام به سفر هوایي مي نمایند. بيشتر بيماران در این گرو ه قرار گرفته و معمولا مشکلي از جهت پرواز برایشان ایجاد نمي شود .
گروه دوم :
افرادی كه بيماری، علت اصلي سفرشان بوده و جهت درمان با اخذ مشاوره تخصصي و ... اقدام به سفر مي نمایند. این افراد معمولا" قاد ر به مراقبت از خود در طول پرواز نبوده و نيا ز به همرا ه دارند و همچنين شرایط پرواز مي تواند اثرات سوئي در روند بيماری و وضعيت ایشان ایجاد نماید .
به طور کلی کلیه بیمارانی که در شرایط حاد و بی ثباتی قرار دارند ملزم به اخذ مجوز پزشکی جهت انجام مسافرت هوایی خود می باشند .
مراحل صدور مجوز پزشکی پرواز :
1 .مسافران بيمار بایستي قبل از اخذ بليط، دفاتر فروش را در جریان بيماری خود قرار داده و با اخذ فرم مجوز پزشکي
نسبت به تکميل آن توسط مركز پزشکي و هوائي اقدام نمایند.
2 .كاركنان خدمات فرودگاهي را در جریان شرایط ویژه خود قرار دهند تا در مبدا و مقصد نسبت به انتقال وخروج ایشان از هواپيما خدمات لازم را ارائه نمایند .
3 . درصورتيکه چند مسير پروازی به صورت ترانزیت دارند ضروری است كه در فرم پزشکي قيد شود و فرم های پزشکي توسط پزشك معالج و مركز پزشکي و طب هوایي شركت هواپيمایي از مبدا حركت جهت ارائه به خدمات ویژه و سرمهماندار پرواز تکميل شود .
4 .مدت اعتبار تایيدیه مركز پزشکي و طب هوایي در پروازهای داخلي و خارجي از زمان صدور 72 ساعت مي باشد .
به طور کلی اخذ مجوز پزشکی جهت پرواز برای افرادی که دارای مشکلات ذیل می باشند الزامی است :
1 .افراد مبتلا به هر نوع بيماری عفوني و مسری
2 .افرادی كه شرایط فيزیکي یا رفتاری آنان ممکن است به گونه ای باشد كه سبب آزار سایر مسافرین شود .
3 .بيماراني كه نوع بيماری آنان ممکن است سبب اخلال در ایمني پرواز یا تاخير در پرواز گردد .
4 .بيماراني كه به تنهایي قادر به مراقبت از خود نبوده و در طول پرواز نياز به همراه دارند .
5 .بيماراني كه شرایط پزشکي آنان به گونه ای است كه ممکن است شرایط پروازی سبب تشدید یا وخامت وضعيت باليني ایشان گردد .
مسافران بیماری که نیاز به اخذ مجوز پزشکی ندارند :
1 .جانبازان عزیز و معلوليني كه نيازمند خدمات پزشکي خاص نيستند .
2 . افرادی كه تحت اعمال جراحي ناباروری قرار گرفته اند پس از گذشت 24 ساعت از عمل .
3 .اعمال جراحي سطحي مرتبط با پوست و مو. (جراحي بيني شامل آن نمي شود (
4 .اعمال جراحي اصلاح دید در مسافران كمتر از 40 سال. (جراحي ليزری قرنيه (
5 . موارد آتل گيری و گچ گيری اندام فوقاني (بازو و ساعد) و زیر زانو(پا و ساق پا) پس از 24 ساعت در
پروازهای داخلي و 48 ساعت پس ا ز گچ گيری در پروازهای خارجي به شرط نداشتن خونریزی .
6 .جراحي بيني بدون انسداد مجاری تنفسي و پانسمان داخلي بيني بدون خونریزی .
7 . مسافران دارای سوند ادراری كه هيچگونه اعمال جراحي شکمي در دو هفته اخير نداشته اند.
8 .افراد زیر 60 سال كه دارای ضایعه نخاعي هستند اما نيازمند برانکارد و اكسيژن نيستند و قادر به استفاده
از كمربند صندلي مي باشند .
9 .سوختگي های سطحي كه ظاهر و بوی نامناسبي نداشته باشند .
10 .هرگونه عمل جراحي كه دو هفته از آن گذشته باشد و فرد دارای حال عمومي مناسب بوده و بتواند روی
صندلي بنشيند و كمربند صندلي خود را ببندد.
11. بارداری
1 .پروازهای كمتر از 2 ساعت: تا انتهای هفته 32 بارداری نياز به مجوز ندارد .
2 .پروازهای بيش از 2 ساعت: تا انتهای هفته 28 بارداری نياز به مجوز ندارد .
نکته: در هر دو مورد مذكور ارائه مدرک پزشکي معتبر كه ممهور به مهر نظام پزشکي پزشك متخصص زنان و زایمان
باشد الزامي است .
تا انتهای هفته 28 بارداری نياز به مجوز ندارد. (ارائه مدرک پزشکي معتبر كه ممهور به مهر نظام پزشکي پزشك
متخصص زنان و زایمان باشد الزامي است( .
✓ پس ا ز گذشت یك هفته از زایمان پرواز منعي ندارد .
✓ نوزادان طبيعي پس از هفته اول تولد به شرط نداشتن عارضه پزشکي مي توانند پرواز كنند .
موارد ممنوعیت پرواز :
1 .مسافراني كه به دليل وخامت بيماری احتمال فوت آنها در پرواز وجود دارد .
2 . مسافریني كه به دليل نوع بيماری وضعيت ناخوشایندی را برای سایر مسافران ایجاد مي نمایند.
3 .بيماراني كه احتمال وخامت حال ایشان در پرواز و فرود اضطراری هواپيما مي رود .
4 . بيماران رواني كه غير قابل كنترل بوده و احتمال به مخاطره انداختن امنيت هواپيما و سایر مسافران
توسط ایشان مي رود .
5 .مبتلایان به بيماری های عفوني كه خطر سرایت بيماری ایشان به سایر مسافران وجود دارد.
6 . بارداری اول و تك قلو تا پایان هفته 36 با مجوز پزشك متخصص زنان و زایمان. بارداری دوم به بعد و دو قلو و بيشتر تا پایان هفته 32 با مجوز پزشك متخصص زنان و زایمان.
7 .نوزادان زیر یك هفته از زمان تولد .
8 .مسافریني كه قادر به استفاده از صندلي استاندارد هواپيما در هيچيك از حالات آن نمي باشند .
هر چند مي بایست در هر مورد فرد بيمار با توجه به شرایط جسماني و وضعيت فعلي وی تصميم گيری شود ليکن جداول زماني پيوست توصيه اتحادیه بين المللي خطوط هواپيمایي بوده و ميتوان ا ز آن به عنوا ن یک راهنما و نه
دستورالعمل بهره جست.
بیماری های قلبی – عروقی
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز | |
| انفارکتوس قلبی | درهفته نخست | پس از یک هفته | |
| نارسایی قلبی | تا زمانی که کنترل نشده | پس از کنترل و تثبیت اوضاع | |
| جراحی قلب باز | تا ده روز | از 10 تا 21 روز پس از عمل | |
| آنژیوگرافی | کمتر از 24 ساعت | پس از 24 ساعت | |
| آنژیوپلاستی |
|
از روز سوم به بعد | |
| آمبولی | حداقل برای 4 روز | از روز پنجم به بعد | |
| ترومبوفلبیت پاها | تا زمان فعال بودن بیماری | پس از درمان و بهبودی |
بیماری های خونی
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| کم خونی | هموگلوبین زیر 5/8 | همو گلوبین بالاتر از 5/8 |
| بیماری کم خونی داسی شکل | حملات داسی در 9 روز گذشته | 10 روز پس از حملات |
بیماری های تنفسی
| نوع بیماری | غیرقابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| پنوموتوراکس و هموپنوموتوراکس | در هفته نخست در صورت اورژانسی بودن چت تیوپ و اسکورت پزشکی |
یک هفته پس از بازشدن کامل ریه ها
|
| جراحی قفسه سینه | تا 10 روز | پس از 10 روز |
| ذات الریه(پنومونی) | تا برطرف شدن علائم | پس از بهبودی کامل با X-RAY فاقد علامت |
|
برونشیت مزمن، آمفیزم
|
تا زمان وجود سیانوز و نیاز به اکسیژن در روی زمین
|
در صورت تحمل تست ورزش 50 بدون تنگی نفس /بدون عفونت فعال |
بیماری های دستگاه اعصاب مرکزی
| غیر قابل قبول | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| سکته مغزی CVA | به مدت 4 روز | پس از 5 تا 14 روز بااسکورت پرستار(تا 2 هفته پس از سکته مغزی حتما نیاز به اکسیژن دارند) |
| TIA ایسکمی مغزی | تا دو روز اول حمله | پس از کنترل و تثبیت اوضاع |
| صرع | تا 24 ساعت پس از حمله | پس از 24 ساعت به شرط کنترل |
| جراحی جمجمه | حداقل به مدت 9 روز | پس از 9 روز به شرط ثبات جمجمه بدون هوا |
• افرادی كه دارای ضایعات نخاعي و سن زیر 60 سال هستند اگر احتياج به برانکارد و اكسيژن نداشته باشند محدودیت پروازی ندارند.
بیماری های دستگاه گوارش
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| خون ریزی های گوارشی | تا 24 ساعت به دنبال خونریزی | دو روز پس از قطع کامل خونریزی به شرط اثبات آندوسکوپی و نداشتن آنمی |
| جراحی های بزرگ دستگاه گوارش | تا 9 روز | پس از ده روز مشروط بر بهبودی بدون عارضه |
| جراحی آپاندیس | تا 4 روز | پس از پنج روز مشروط بر بهبودی بدون عارضه |
| جراحی لاپاراسکوپی | تا چهار روز | پس از پنج روز مشروط بر بهبودی بدون عارضه |
| لاپاراسکوپی تشخیصی | حداقل به مدت 24 ساعت | پس از 24 ساعت در صورت جذب گاز |
مواردی که فرد دارای سوند ادراری باشد و هیچ عمل جراحی شکمی در دو هفته اخیر نداشته باشد محدودیت پروازی ندارد.(کیسه ادراری جهت جلوگیری از انتشار آلودگی در کیسه جداگانه مشکی رنگ بدون نشتی نگهداری شود.)
بیماری های گوش و حلق و بینی
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| اوتیت مدیا و سینوزیت | در فاز حاد بيماری و یا اختلال عملکرد شيپور استاش | پس از توانمندی در برقراری تهویه گوش |
| جراحی گوش میانی | تا 9 روز پس از عمل | پس از ده روز با نظر متخصصENT |
| جراحی لوزه ها | تا 10 روز | پس از یك هفته |
| جراحی فک با سیم کشی | بدون همراه | با همراه و یا وجود كاتر جهت قطع سيم |
• جراحي های بيني بدون انسداد مجاری تنفسي و پانسمان داخل بيني (تامپون) محدودیت پروازی ندارند .
• بیشترین خطر خونریزی در جراحي لوزه بين روزهای 1 الي 2 و روزهای 7 الي 10 مي باشد و گاهي اوقات اگر همه چیز خوب باشد، ميتوان به مسافر بين روزهای 3 الي 6 اجازه پرواز داد.
بیماری های روانی
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| پسیکوز حاد | مادامی که در فاز حاد و کنترل نشده میباشد | در صورت تثبیت وضعیت برای هفت روز به همراه اسکورت پزشکی |
| بیماری مزمن روانی | در صورتی که خطر جدی در بدتر شدن وضعیت وی باشد | در صورت تثبیت وضعیت برای هفت روز به همراه اسکورت پزشکی برای انتقال بین بیمارستانی |
بیماری های چشم
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| جراحات نفوذی به چشم ها | به مدت 6 روز | پس از هفت روز به شرط ثبات |
| جراحی های اینترا اکولار | به مدت 6 روز | پس از هفت روز به شرط ثبات |
| جراحی کاتاراکت | تا 24 ساعت پس از جراحی | پس از 24 ساعت به شرط کنترل |
| جراحی لیزر قرنیه | تا 24 ساعت پس از جراحی | پس از 24 ساعت به شرط کنترل |
بارداری
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| بارداری بدون عارضه و تک قل | بعد از پایان هفته 36 بارداری | قبل از هفته 36 بارداری نیاز به اخذ مجوز ندارد |
| بارداری چند قلو و بدون عارضه | بعد از پایا ن هفته 32 بارداری | قبل از هفته 32 بارداری نیاز به اخذ مجوز ندارد |
| بارداری های با عارضه | بررسي بر اساس وضعيت فردی | بررسی براساس وضعیت فردی |
| سقط | مادامي كه خونریزی فعال وجود دارد | پس از تثبیت اوضاع به شرط عدم درد و خونریزی و گذشت 24 ساعت |
| ZIFT-IVF و لاپاراسکوپی | قبل از 24 ساعت | بعد از 24 ساعت |
نوزاردان
|
نوع بیماری |
غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| نوزاذ | هفته اول | در صورت سلامت، نوزاد بعد از هفته اول می تواند پرواز نماید. |
تروما
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| گچ گیری کامل اندام تحتانی(پرواز زیر 2 ساعت) | تا 24 ساعت پس از گچ گیری | پس از 24 ساعت و یا ایجاد شکاف و دو نیمه کردن گچ |
| گچ گیری کامل اندام تحتانی(پرواز بالای 2 ساعت) | تا 48 ساعت پس از گچ گیری | پس از 48 ساعت و یا ایجاد شکاف و دو نیمه کردن گچ |
| سوختگی | در صورت وجود شوک یا عفونت گسترده | در صورت تثبیت شرایط طبی و مناسب بودن سایر شرایط |
• آسيب های ناحيه كتف و انگشتان دستها و پاها در صورت عدم وجود خونریزی فعال و درد، محدودیت پروازی ندارد .
• كليه اعمال جراحي پس از گذشت دو هفته در صورت عدم نياز به دریافت خدمات ویژه و نداشتن بو و ظاهر نامناسب، محدودیت پروازی ندارد .
• سوختگي های سطحي در صورتيکه نياز به ویلچر - برانکارد و اكسيژن و بو و ظاهر نامناسبي نداشته باشند.
سایر موارد
| نوع بیماری | غیر قابل قبول | نیاز به اخذ مجوز |
| بیماری های عفونی | در فاز حاد و عفونی بیماری | پس از دوره سرایت بیماری |
|
بیماری دکمپرسیون |
در صورت غواصی بدون عارضه تا 24 ساعت و در صورت داشتن علائم تا 9 روز
اگر علامت ندارد مشکلی نیست |
تا 24 ساعت پس از غواصی بدون عارضه، تا سه روز پس از درمان bends و 7 روز در صورت درمان سایر موارد
اگر علامت داشت 72 ساعت بعد از آخرین علامت |
• كليه اعمال جراحي سطحي مرتبط با پوست و مو خصوصا" كاشت مو - ناحيه گونه – ابرو و ليزرهای پوستي در صورت عدم احتياج فرد به دریافت خدمات ویژ ه محدودیت پروازی ندارد .
• كليه جانبازان محترم با ارائه كارت شناسایي در صورت عدم نياز به خدمات ویژه (كنترل علائم حياتي و دستگاههای پزشکي) محدودیت پروازی ندارد .
• مسافرانی که به دلیل بیماری های شدید نیاز به تجهیزات پزشکی ویژه و همراهی تیم پزشکی دارند می توانند از طریق سرویس های ارائه دهنده این خدمات و یا آمبولانس هوایی در پروازهای دربستی (چارتری) اقدام نمایند.